Dr. Öğr. Üyesi
FELAT
DURSUN

Başlama Tarihi : 08.01.2024
Bitiş Tarihi : 31.12.2024
Proje Konusu : Zerzevan Kazıları
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Diğer kamu kuruluşları (Yükseköğretim Kurumları hariç)
Güncelleme Tarihi : 2025-01-14 20:54:41

Başlama Tarihi : 31.05.2023
Bitiş Tarihi : 30.09.2023
Proje Konusu : TÜBİTAK 2221-Konuk veya Akademik Izinli (Sabbatical) Bilim Insanı Destekleme Programı) Geleneksel hımış yapıların deprem altındaki olumlu davranışları afet sonrası çalışmalar ile deneysel ve analitik çalışmalarla gösterilmiştir. Ancak yapım tekniklerinde kullanılan detayların, alt kati teşkil eden kargir sistemlerin ve yapıların zaman içinde gördükleri bakim seviyesinin de bu davranışa büyük etkisi olduğu kanıtlanmıştır. Hımış sistemler Türkiye coğrafyasında tarih içinde geliştirilmiş olan deprem dayanıklı sistemlerin başında gelerek, hem ülkemizde korunması elzem bir yapı stogunu temsil etmekte, hem de gerek inşa süreçlerinin kısalığı gerekse maliyetlerinin düşük olması itibariyle deprem sonrası yapılaşma için önemli bir seçenek teşkil etmektedirler. Bu sebeple, bölgede yaygın bulunan hımış yapıların hasar seviye ve çeşitlerinin belgelenmesi hem ileriki aşamalarda doğru koruma önerilerinin geliştirilebilmesi, hem de bu kıymetli yapı stogunun sonraki depremlere dayanımının tahmin edilebilmesi ve yeniden inşa surecinde ne ölçüde kullanılabileceğinin anlaşılabilmesi acısından önem taşımaktadır. Bu çalışma 10 günlük bir arazi çalışması aracılığıyla Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen alandaki hımış yapıların incelenmesini öngörmektedir. Bu süreçte yapıların yapım teknikleri incelenerek yapı tipolojileri geliştirilecek ve malzeme ve hasar mekanizmalarına ilişkin bilgi toplanacaktır. Bu bilgiler Şubat 2023 Kahramanmaraş Deprem serisinin kuvvetli yer hareketi özellikleri ve zemin koşulları ışığında incelenerek yapıların performanslarına ilişkin güvenilir istatistiki verilerin oluşturulmasında kullanılacak, böylece hangi tipolojilerin deprem dayanımının bölge depremselliğine daha uygun şekilde yanıt verdiğine ilişkin çıkarımlarda bulunulacaktır. Ayrıca frajilite analizleri aracılığıyla bu yapı stogunun gelecekte meydana gelecek depremler altında beklenen davranisi belirlenecektir. Bu çalışmanın sonuçlarının ülkemizin en önemli yapılı kültür varlıklarından olan ve deprem davranışları itibariyle uluslararası ilgi çeken hımış yapı stoguna ilişkin bilimsel anlayışımızı önemli ölçüde geliştirmesini bekliyoruz.
Proje Konum : Yürütücü
Proje Türü : TÜBİTAK PROJESİ
Güncelleme Tarihi : 2024-01-03 11:53:02

Başlama Tarihi : 14.02.2023
Bitiş Tarihi : 24.03.2023
Proje Konusu : 6 Şubat 2023 tarihinde resmi kayıtlara göre Mw = 7.7 (Pazarcık, Kahramanmaraş) ve Mw = 7.6 (Elbistan, Kahramanmaraş) büyüklüğünde gerçekleşen depremlerin ardından, 20 Şubat 2023 tarihinde Mw = 6.6 (Defne, Hatay) ve Mw = 5.8 (Samandağ, Hatay) depremleri yaşanmıştır. Deprem sonrası açığa çıkan enerji, etkilenen alan, nüfus, can kaybı ve yaralılar açısından sayılı afetler arasında yer alan bu afet, beraberinde kültür varlıklarımızı da etkilemiştir. Doğu Anadolu Fay Zonu’ndaki gibi aktif deprem kuşağının bulunduğu alanlarda bulunan tarihi yığma yapıların korunması için bu yapıların depremden etkilenme biçimlerinin belirlenmesi ve nispeten hasar almamış ya da az hasarlı yapıların da deprem performanslarının belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması için önerilerin geliştirilmesi kaçınılmazdır. Yaşanan depremler, 11 ilde çok geniş bir alanda etki göstermiştir. Bu alanlardaki “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıkları” 2021 yıl sonu itibariyle 8199 olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından istatistiklenmiştir (KTB, 2023). Alanın büyüklüğü ve taşınmaz kültür varlıklarının fazlalığı dikkate alındığında, bir “kültür havzası” olarak tanımlanabilecek bu alanda kısıtlı zaman diliminde bahsi geçen hasar tespit çalışmalarının tüm kültür varlıkları için sağlıklı ve etkin biçimde tamamlanması olanaksız görülmektedir. Saha araştırmalarının daha etkin ve verimli biçimde organize edilmesi amacıyla, deprem bölgesinde yer alan yığma sistem kullanılarak inşa edilmiş olan yapılar arasından seçilen örneklere odaklanmıştır. Proje kapsamında incelenecek iller arasında olmamasına karşın, bu çalışma kapsamında Adıyaman şehir merkezinde hasar gören 2 yapı da incelenmiştir. Bu amaçla, Gaziantep, Malatya, Hatay, Diyarbakır ve Adıyaman illerinde bulunan hafif, orta ve ağır hasara uğrayan tarihi yapılar arasından seçilen toplam 39 yapı/alan incelenmiş ve hasarları belgelenmiştir. Veri toplama araçları bu çalışma kapsamında literatür taraması ve saha çalışmaları olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Literatür taraması kapsamında, proje kapsamında çalışılan illerin kültürel mirası ve depremselliğine yönelik akademik yayınlar, raporlar, hasar gören tarihi yapıların tarihi, inşaat tarihi, alanın litolojik özellikleri, özgün yapım tekniği ve malzemesi, koruma süreçleri ve varsa koruma kararları derlenmiştir. Yapılarda gözlenen hasarları belgelemek için ulusal ve uluslararası ölçekteki belgeleme teknikleri incelenmiş ve bu proje kapsamında kullanılmak üzere hasar tespit föyleri hazırlanmıştır. Saha çalışmaları kapsamında ise hasar tespiti için seçilen yapılar yerinde incelenmiş, yapıların güncel durumları ve hasar boyutu ve yıkılma formlarını tespit etmek amacıyla fotografik belgeleme çalışmaları yapılmıştır. Ek olarak uygun noktalardan drone uçuşu yapılarak havai fotoğraf ve video çekimleri ile de kayıt altına alınmıştır. Bu veriler daha sonrasında proje ekibince yürütülecek bilimsel çalışmalarda (modelleme, malzeme analizi, zemin-yapı ilişkisi ve yıkılma mekanizması) kullanılmak üzere ve geliştirilecek önerilere temel oluşturması amacıyla yapı bazında gruplandırılmıştır.
Proje Konum : Yürütücü
Proje Türü : -Tübitak 1002
Güncelleme Tarihi : 2025-02-05 12:48:33

Başlama Tarihi : 01.02.2023
Bitiş Tarihi : 29.12.2023
Proje Konusu :
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Diğer kamu kuruluşları (Yükseköğretim Kurumları hariç)
Güncelleme Tarihi : 2024-01-15 10:33:55

Başlama Tarihi : 09.01.2023
Bitiş Tarihi : 31.12.2023
Proje Konusu : Zerzevan Kazıları
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Diğer kamu kuruluşları (Yükseköğretim Kurumları hariç)
Güncelleme Tarihi : 2024-01-15 10:34:23

Başlama Tarihi : 01.03.2022
Bitiş Tarihi : 09.01.2023
Proje Konusu : From prehistoric times to now, site selection has been a phenomenon in residential areas. There are essentially limited studies in the literature on the criteria applied in the site selection of Roman structures, according to the findings. The impact of environmental conditions such as climate, topography, availability of building materials, groundwater, proximity to the water sources and fluvial landscapes on the site selection of Roman forts will be investigated as part of this study. In this context, earth scientists and archaeologists who are experts in the field of Roman structures in the UK and/or the Middle East will discuss this aspect through the meetings and field trips to be arranged. Proposed as a crossdisciplinary approach, this study will combine earth science methods with archaeological data to evaluate site selection criteria based on changes in past landscapes, paleoclimate and environmental conditions and cultural-historical aspects. It is anticipated that at the end of the project, researchers would have a better understanding of which environmental factors were significant in the Romans' site selection. Finally, this project aims to develop a set of criteria for site selection assessments of Roman structures constructed in the UK and different parts of the world.
Proje Konum : Yürütücü
Proje Türü : Diğer (Uluslararası)
Güncelleme Tarihi : 2024-11-23 15:20:37

Başlama Tarihi : 25.04.2019
Bitiş Tarihi : 31.12.2019
Proje Konusu : Diyarbakır Amida Höyük üzerinde bulunan Artuklu Sarayında yapılan kazı ve araştırma
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Diğer kamu kuruluşları (Yükseköğretim Kurumları hariç)
Güncelleme Tarihi : 2023-08-06 13:59:18

Başlama Tarihi : 01.01.2019
Bitiş Tarihi : 31.12.2019
Proje Konusu : Zerzevan Kalesi’xxnde, 2019 yılı içerisinde koruma, restorasyon, konservasyon ve yayın ağırlıklı olarak kazıçalışmalarının gerçekleştirilmesi.
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Diğer kamu kuruluşları (Yükseköğretim Kurumları hariç)
Güncelleme Tarihi : 2019-09-23 10:44:10

Başlama Tarihi : 13.09.2018
Bitiş Tarihi : 13.09.2021
Proje Konusu : Kaya malzemesinin, bir yapıtaşı olarak binalarda, tarihi eserlerde, anıtlarda, mezarlarda ve heykellerde geçmişten günümüze değin yaygın bir kullanım alanı vardır. Birçok kaya türü, sağlamlığı, kolay işlenebilmesi, doğal ve dekoratif oluşundan ötürü yapı malzemesi olarak seçilmektedir. Kaya malzemesi, bilinen en eski yapı malzemesi olmasının yanında, kültürel çevre yapılanmasını da karakterize etmektedir. Çalışma konusu alan olan Diyarbakır ve yakın civarında kültürel çevreyi karakterize eden önemli tarihi yapılar bulunmaktadır. Mezopotamya’xxda yer alan birçok tarihi yerleşim alanı gibi, Diyarbakır da Dicle Nehri kıyısına kurulmuş ve her daim Asya, Ortadoğu ve Kafkaslar’xxa erişimi sağlayan doğal bir geçiş ve kapı olmuştur. Kentte sırasıyla Hurriler, Hititler, Asurlar, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular, Osmanlılar ve birçok medeniyet hüküm sürmüştür. Kente egemen olmuş büyük uygarlıkların bıraktıkları izlere ve tarihi eserlere, bölgenin birçok yerinde rastlamak mümkündür. Bu eserlerin başında, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’xxnde yer alan Diyarbakır Kent Surları, camiler, hanlar ve yakın zamanda arkeolojik kazılar sonucu gün yüzüne çıkartılan Zerzevan Kalesi gelmektedir.Bu tarihi ve kültürel değere sahip yapıların inşasında da kaya malzemesi kullanılmıştır. Kent Surları ve Suriçinde yer alan diğer tarihi yapılar yoğunlukta olmak üzere, bu yapılar günümüze değin sayısız müdahaleden geçmiş ve birçok bilimsel çalışmaya konu edilmiş olmasına rağmen, yapıda kullanılan malzemelerin (özellikle kireçtaşının) mühendislik özelliklerine, davranışına, kökenine ve bozunma mekanizmasına dair kapsamlı bir çalışma ne yazık ki yürütülememiştir. Malzemelerin doğal koşullarda, uzun dönemdeki davranışını belirlemeden yürütülen koruma çalışmaları, yapıda yeni ve onarımı güç zararlara sebep olmaktadır. Bu menfi durum, özellikle Diyarbakırdaki tarihi yapılarda kullanılan kireçtaşlarında gözlenmekte ve koruma amaçlı yanlış müdahaleler neticesinde ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, Diyarbakır ve yakın dolayındaki tarihi yapılarda kullanılan kireçtaşlarının kökeni, dayanım üzerinde etkili olan malzeme ve kütle özelliklerinin incelenmesi, bozunma mekanizmalarının belirlenmesi ve korumaya yönelik önerilerin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, tarihi yapıda kullanılan kaya malzemelerinin davranışını belirlemek üzere, aralarında etkili gözeneklilik, birim hacim ağırlığı, su emme, doygunluk katsayısı, tek eksenli basma dayanımı, nokta yük dayanımı, sonik hız, suda dağılmaya karşı direnç, metilen mavisi adsorpsiyonu, ıslanma-kuruma, donma-çözülme ve gözenek boyu dağılımı gibi testlerin de bulunduğu çeşitli indeks deneylerin uygulanması planlanmaktadır. Bunlara ek olarak mineralojik, petrografik ve kimyasal analizlerde kullanılmak üzere numuneler hazırlamak ve köken analizlerini yapmak da bu projede hedeflenen çalışmalar arasındadır. Elde edilecek verilerle, Diyarbakır Kent Surlarında ve Zerzevan Kalesi’xxnde kullanılan kireçtaşlarının mühendislik özellikleri, bozunma mekanizması belirlenecek ve korumaya yönelik öneriler geliştirilecektir.
Proje Konum : Yürütücü
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2022-07-12 01:26:41

Başlama Tarihi : 23.12.2016
Bitiş Tarihi : 13.09.2018
Proje Konusu : Mimarlık
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2023-09-01 12:28:08

Başlama Tarihi : 01.01.2014
Bitiş Tarihi : 27.04.2017
Proje Konusu : Çalışma konusu olan Diyarbakır Kent Surları, önemli tarihi ve kültürel varlıklar arasında yer almaktadır. Toplamda 82 burcu olan Diyarbakır Surlarının toplam uzunluğu yaklaşık olarak 6000 metre sur duvarlarının yüksekliği 8-22 m, kalınlığı ise yaklaşık 0,8-5,25 m arasında değişmektedir.Kent Surları, günümüze değin sayısız müdahaleden geçmiş ve birçok bilimsel çalışmaya konu edilmiş olmasına rağmen, yapıda kullanılan malzemelerin davranışına, kökenine ve bozunma mekanizmalarına dair kapsamlı bir çalışma ne yazık ki yürütülememiştir. Bu çalışmada, Surlarda yapı malzemesi olarak kullanılan kayaçların dayanım üzerinde etkili olan malzeme ve kütle özelliklerinin incelenmesi, bozunma mekanizmalarının belirlenmesi ve korumaya yönelik önerilerin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, yapıda kullanılan kaya malzemelerinin davranışını belirlemek üzere, aralarında etkili gözeneklilik, birim hacim ağırlığı, su emme, doygunluk katsayısı, tek eksenli basma dayanımı, nokta yük dayanımı, Schmidt geri sıçrama değeri, sonik hız, suda dağılmaya karşı direnç, metilen mavisi adsorpsiyonu, ıslanma-kuruma, donma-çözülme ve gözenek boyu dağılımı gibi testlerin de bulunduğu çeşitli indeks deneylerin uygulanması planlanmaktadır. Ek olarak mineralojik, petrografik ve kimyasal analizlerde analizlerde kullanılmak üzere numuneler hazırlamak ve analizlerini yapmak da bu projede hedeflenen çalışmalar arasındadır. Elde edilecek verilerle,Surlarda kullanılan taşların bozunma mekanizması belirlenecektir.
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2018-01-12 14:40:57

Başlama Tarihi : 01.01.2014
Bitiş Tarihi : 27.04.2017
Proje Konusu : ÖZET Çalışma konusu olan Diyarbakır Kent Surları da kültürel çevreyi karakterize eden önemli tarihi ve kültürel varlıklar arasında yer almaktadır. Karacadağ’dan Dicle Nehri’ne kadar geniş bazalt platonun Doğu kenarında, nehirden 100 m kadar yükseklikte yer alan kale, iç ve dış kale olmak üzere, iki kısımdan oluşmaktadır. Kaynaklarda yer alan bilgilere göre iç kale’nin, MÖ 3000 yıllarında kentte hüküm süren Hurriler döneminde yapıldığını belirtilmektedir. Toplamda 100 burcu olan Diyarbakır Surları’nın toplam uzunluğu, yaklaşık olarak 6000 metre sur duvarlarının yüksekliği 7.6-22 m, kalınlığı ise yaklaşık 1.4-5.00 m arasında değişmektedir. Bir tarihi ve kültürel değer olarak Diyarbakır Kent Surları da kaya malzemesinin kullanımıyla oluşturulmuş önemli varlıklarımız arasında yer almaktadır. Kent Surları, günümüze değin sayısız müdahaleden geçmiş ve birçok bilimsel çalışmaya konu edilmiş olmasına rağmen, yapıda kullanılan malzemelerin davranışına, kökenine ve bozunma mekanizmalarına dair kapsamlı bir çalışma ne yazık ki yürütülememiştir. Malzemelerin doğal koşullarda, uzun dönemdeki davranışını belirlemeden yürütülen koruma çalışmaları, yapıda yeni ve onarımı güç zararlara sebep olmaktadır. Bu menfi durum, Diyarbakır Kent Surları’nda da gözlenmekte ve koruma amaçlı yanlış müdahaleler neticesinde Surlarda yapısal sorunlar ortaya çıkmaktadır. Ülkemizin önemli kültür varlıkları arasında yer alan ve 2015 yılı itibariyle UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne seçilen bu önemli kültür varlığında kullanılan taşlarda bozunmadan kaynaklı hasarlar gözlenmiştir. Bu çalışmada, Diyarbakır Kent Surları’nda yapı malzemesi olarak kullanılan kayaçların dayanım üzerinde etkili olan malzeme ve kütle özelliklerinin incelenmesi, bozunma mekanizmalarının belirlenmesi ve korumaya yönelik önerilerin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, tarihi yapıda kullanılan kaya malzemelerinin davranışını belirlemek üzere, çalışma sahasının farklı noktalarından toplanan bloklardan, 400’e yakın 7x7x7 cm boyutunda küp numune hazırlanmıştır. Bu numuneler aralarında etkili gözeneklilik, birim hacim ağırlığı, su emme, doygunluk katsayısı, sonik hız, ıslanma-kuruma, donma-çözülme ve gözenek boyu dağılımı gibi testlerin de bulunduğu çeşitli indeks deneylerde kullanılmıştır. Bunlara ek olarak mineralojik, petrografik ve kimyasal analizlerde kullanılmak üzere numuneler hazırlanmış ve analizleri yapılmıştır. Yapılan saha ve laboratuvar çalışmaları neticesinde, yapıda kullanılan malzemenin Karacadağ volkanizması ürünü olan, alkali nitelikteki bazaltlar olduğu tespit edilmiştir. Bu bazaltlar dokusal olarak masif ve veziküler olmak üzere iki grupta sınıflandırılmıştır. Malzemenin mineral içerikleri ve dokusal yapısı hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla ince kesit ve XRD deneyleri yapılmış ve sonuçlar üzerinde yapılan incelemelerde, kayaçta gözlenen hakim minerallerin, plajiyoklas, piroksen ve olivin mineralleri olduğu tespit edilmiştir. Malzemenin çevrimsel yükler karşısındaki davranışını incelemek amacıyla ODTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Mühendislik Jeolojisi Laboratuvarı’nda ıslanma kuruma donma çözünme ve tuz kristallenmesi deneyleri gerçekleştirilmiştir. Çevrimsel deneyler içerisinde, numunelerde en fazla hasarın, tuz kristallenmesi deneyinde ortaya çıktığı gözlenmiştir. Proje kapsamında elde edilen çıktılar ışığında, restorasyon çalışmalarında değerlendirilmek üzere öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Bazalt, bozunma, dayanıklılık, indeks deneyler, Diyarbakır
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2017-12-15 14:28:03